باید بدانید؛ نوزادان نه از وجود خود آگاه هستند نه از وجود دیگران. نوزاد بهیچ وجه شناختی از خودش، مادر پدر و حتی کسی که او را در آغوش گرفته، ندارد و تمایزی هم بین خود و دیگران قایل نمی شود. نوزاد فقط بر اساس غریزه قدرتمند بقا می داند که برای زنده ماندن نیاز به مراقبت دائمی دارد بنابراین علاقه مند و مشتاق چهره، صدا و آغوش شماست.

نتیجه تحقیقات ثابت کرده، جنین در رحم مادر میتواند صداها را بشنود بنابراین نوزاد از بدو تولد صدای مادرشان را تشخیص می دهند اما مادران نیاز به گذشت زمان دارند تا صدای گریه فرزند خود را از نوزادان دیگر تشخیص دهند و زمان بیشتری به طول می انجامد تا معنای گریه آنان را درک کنند. یعنی متوجه شوند که گرسنه است یا پوشکش را کثیف کرده و یا سردش شده؛ با این حال معنای گریه کودک هر چه باشد، کار خودش را میکند و مادر متوجه نیاز وی می شود.

مادر در نخستین ماه های پس از تولد فرزندش-بویژه در مورد فرزند اول- از نظر عاطفی تعادل ندارد، درست مانند اینکه سوار الاکلنگ شده است. بدین ترتیب لحظه ای در اوج لذت و زمانی دیگر در قعر درماندگی بوده و در بیشتر اوقات احساس خستگی میکند. با این حال مادران در این ماه ها بیش از هر زمان دیگری آموزش بچه داری میبینند. به یاد داشته باشید؛ مهم ترین نکته در روزها و ماه های اول این نیست که تا چه اندازه در بچه داری مهارت دارید بلکه نکته اصلی آن است که چگونه نیاز های نوزاد و البته خودتان را برآورده می کنید.

اغلب والدین از اینکه، کودکشان لوس شود، در هراسند اما باید بدانید- بر خلاف گفته های اطرافیان- درشش ماه اول زندگی، هیچ نوازدی توانایی کنترل و تسلط بر والدینش را ندارد. هر چند که کودک بلافاصله این موضوع را نیز فرا خواهد گرفت.

بنابربن اگر در طی ماه های اول به گریه نوزادتان واکنش نشان دهید، او را لوس نمیکنید بلکه طعم گرمای محبت مادرانه را به او می چشانید و به وی اطمینان خاطر می دهید که همیشه و هر وقت که به شما نیازمند باشد، نیازش را برآورده خواهید کرد. انتظار نداشته باشید؛ اگر هنگام گریه نوزاد- در چهار ماه اول زندگی- به جای توجه برآورده کردن نیاز هایش، او را به حال خود رها کنید تا حسابی گریه کند، یاد میگیرد برای رفع نیازهای آتی خود اندکی صبور بوده یا اینکه به جای گریه کردن ساکت باشد و بخوابد؛ با این کار به بچه پیام می دهید که هیچ کس به وی و نیاز هایش اهمیتی نمی دهد و گریه کردن-تنها کار که از دستش بر می آید- نیز بی فایده است. همانطور که نگرانی از لوس شدن کودک در ماه های نخست به طور کامل بی مورد است، تلاش برای آموزش نظم به آن ها نیز در طی این دوران کاری بیهوده بوده و در تربیت آنان نقشی خواهد داشت. البته توجه داشته باشید؛ برقراری روالی مشخص برای شیرخوار اطمینان و آرامش خاطر به ارمغان می آورد، اگر چه در هفته های اول هیچ روال و قاعده ای را نمی توان برای خوابیدن و شیر خوردن نوزاد در نظر گرفت اما پس از سه تا شش هفته می توانید تا حدودی زمان خواب یا گرسنگی شیر خوار را پیش بینی کنید. این نکته را هم در نظر داشته باشید که برای برقراری رویه ای مشخص، وقت خواب را پس از شیر دهی قرار دهید. به احتمال فراوان میتوانید تا دو ماهگی برای شیر خوردن فرزندانتان، نظم خاصی را در نظر بگیرید اما در مورد خواب چنین کاری تا حدودی غیر ممکن است. به هر حال اغلب نوازادان سه تا شش ماهه باید هر دو تا چهار ساعت یکبار شیر بخورند البته اگر نوزاد شما خوش اشتها باشد، به طور حتم به شیر بیشتری نیاز دارد. در ضمن به خاطر بسپارید که نوزادان در فاصله یک تا شش هفتگی نیز به شیر بیشتری نیاز خواهند داشت.

نکته مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است؛ شما در روزهای اول حق انتخاب دارید، به این معنا که می توانید با جریان خواب و خوراک شیر خوار پیش بروید یا اینکه سعی کنید برنامه خاصی را ترتیب دهید. به هر حال توانایی والدین در کنترل شرایط همواره بیش از آن چیزی است که تصور میکنند. برای مثال اگر شیر خوار هر شب، ساعت مشخصی برای شیر خوردن بیدار می شود اما شیر دهی در آن ساعت، خواب شما را مختل میکند؛ می توانید بتدریج اندکی زودتر از برنامه مقرر به او شیر بدهید تا به مرور، زمان شیر خوردن نوزاد تغییر نماید و بدین ترتیب به خوابتان لطمه نخورد.

نوزادان و شیر خواران به مراقبت هایی از قبیل شیردهی، تعویض لباس، کهنه و یا پوشک، حمام کردن و انگیزش( تحریک)  نیاز دارند. اگر چه آنان توانایی صحبت کردن را ندارند اما از شندین و دیدن چهره شما لذت میبرند. پس ارتباط خود را با فرزندتان حفظ کنید و اجازه ندهید، فواصل بین صحبت کردن و لبخند زدن به او طولانی شود تا پس از مدت کوتاهی اولین آغون واغون های او را بشنوید که در واقع پاسخ فرزند دلبنتان به حرف ها و رفتار شماست. 

برگرفته از کتاب مادر کافی

نوشته جی.اُ.فراست

ترجمه دکتر مهبد ابراهیمی

زیر نظر دکتر محمد سهامی